Miedzyguzkowe również najbardziej dotylne położenia żuchwy
Miedzyguzkowe a niezwykle dotylne położenia żuchwy są również określane mianem położenia centralnego lub centralnego zwarcia. Brill określa je położeniami fizycznymi i więzadłowymi, uważając je za zakończenie mięśniowej i więzadłowej drogi przywodzenia żuchwy. Obecnie (2008) traktowane istnieje zarówno określenie „zwarcie centryczne". Jako zwarcie centrycz-ne Kleinrok i wsp. określają „kontakty zębów w dotylnym położeniu zwarciowym (kontaktowym) żuchwy, w dużym zaguzkowaniu oraz na linii poślizgu pomiędzy tymi dwoma pozycjami żuchwy". Mięśniowa droga przywodzenia, zwana również nawykową, liczy na wolnym doprowadzaniu zębów dolnych do kontaktów okludalnych (zwarciowych) przy odpowiednim wysiłku mięśniowym. Mięśniowa droga przywodzenia kończy się zwarciem zębów i stopień ten przekazywany jest jak mięśniowe położenie żuchwy. Danie obecne istnieje identyczne z założeniem, w jakim zęby przeciwstawne wybierają się w najdalszym kontakcie (zaguzkowaniu). Określenie „maksymalne kontakty miedzyguzkowe" uwypukla stosunki anatomiczne, podczas gdy „kontaktowe położenie mięśniowe" naświetla aspekt fizjologiczny tego samego miejsca. Tak więc obydwa te momenty są synonimami.
Więzadłowa droga przywodzenia żuchwy jest więc przyjemna, jaką żyją wyrostki kłykciowe w stawach skroniowo-żuchwowych od miejsca, które przebywają w momencie mięśniowego położenia żuchwy, do najbardziej dotylnego, zwanego więzadłowym położeniem żuchwy, z którego z uwagi na warunki anatomiczne nie może wystąpić żadne przesunięcie ku tyłowi. Istnieje więc to ruch, który widać ku tyłowi wykonać żuchwa z pracy międzyguzkowej. Brill uważa, że ruch zamykania oraz otwierania realizowany przez wyrostki kłykciowe w czasie drogi więzadłowej jest jasnym ruchem zawiasowym.
Zarb i wsp., składając się na wcześniejszych pracach Posselta, Atwooda oraz pozostałych, określają centralne położenie żuchwy w środek bardziej wrażliwy, podając definicje czterech jej założeń w ramach tego zauważenia:
1. Miedzyguzkowe położenie - położenie, w którym powstają maksymalne kontakty zębowe. Używanymi synonimami są: nawykowe położenie zwarciowe, okludalne położenie zębów, okluzja centralna.
2. Mięśniowe (kontaktowe) położenie - prezentuje w czasie, w jakim występuje kontakt powierzchni okludalnych zębów po uniesieniu się żu-
chwy z położenia spoczynkowego, z wystąpieniem minimalnej aktywności fizycznej. Synonimy: kontaktowe (spoczynkowe) położenie, położenie centralne neuromięśniowe, położenie mięśniowe.
3. Dotylne położenie - stosunek żuchwy do szczęki leżący w terminie końcowego ruchu zawiasowego wyrostków kłykciowych. Synonimy: końcowe położenie zawiasowe, położenie więzadłowe, relacja centralna żuchwy.
4. Dotylne kontaktowe położenie - kontaktowe położenie zębów leżące na wykonanie zawiasowego ruchu zamykania. Synonimy: centralne danie kontaktowe.
Jest wiele teorii i hipotez wyjaśniających lub objaśniających centralne zwarcie, ale - upraszczając zagadnienie - można uznać, że prosi ono w momencie końcowego ruchu zawiasowego osi łączącej wyrostki kłykciowe (głowy żuchwy), jaki zajmuje mieszkanie na rozwiązanie przywodzenia żuchwy do szczęki.
Teraz w piśmiennictwie fachowym traktowane są określenia Bauera i Gutowskiego, którzy wyróżniają położenie spoczynkowe, położenie maksymalnego zaguzkowania, czyli zwarcie nawykowe, oraz dotylne położenie zwarciowe żuchwy. Ponadto jako położenie zwarcia centralnego określają stan, w którym położenie maksymalnego zaguzkowania rozlicza się z dotyl-nym położeniem zwarciowym. Można zatem przyjąć, że dotylne położenie zwarciowe żuchwy, maksymalne zaguzkowanie zębów i możliwości poślizgu pomiędzy tymi miejscami produkują się na poznanie zwarcia ważnego czy centrycznego. Zwarciem ekscentrycznym kwalifikuje się a wszystkie inne dania i przemieszczenia żuchwy będące przy kontaktach zębów przeciwstawnych (szczęki i żuchwy).
Jak zapewne z ryciny 31, zasięg nawykowych ruchów żuchwy, w jakim występuje odgiyzanie kęsa pokarmowego, jest całkiem słaby i stanowi tylko wycinek granicznych ruchów przywodzenia i odwodzenia żuchwy.
Dla celów praktycznych istotna jest dana, że dotylne położenie żuchwy stanowi daleko odporną, powtarzalną jej godnością dodatkowo chyba wykonywać jako miejsce wyjściowe przy ustalaniu centralnego zwarcia, zwłaszcza kiedy brakuje podparcia na naturalnych zębach. Należy dodatkowo mieć, że najbardziej dotylne położenie żuchwy jest zgodne z położeniem międzyguzko-wym tylko u około 10% populacji. U innych 90% przy płynięciu z dania międzyguzkowego do najbardziej dotylnego występuje poślizg na powierzchniach guzków, zwany w piśmiennictwie slide in centric (Pos-selt, Beyron). W ciągu tej funkcji żuchwa obraca się coś do tylu i dołu, co jest stworzone przez tzw. prowadzenie guzkowe zębów trzonowych i przedtrzonowych. Podczas ustalania centralnego zwarcia, po cofnięciu żuchwy do najbardziej dotylnej pozycji zwarciowej, należy dać na niski ruch ku przodowi i górze, tak aby odnalazłaby się ona w miejscu mięśniowym, u grupy ludzi najbardziej zbliżonym do pomieszczenia międzyguzkowego. Przeciętna odległość między najbardziej dotylnym położeniem i położeniem międzyguzkowym waha się w miarach 0,5-1 mm.
Boczne ruchy żuchwy
Ruch wysuwania i cofania żuchwy, jak też ruchy boczne, można zauważyć na poziomej płytce zamontowanej w poszczególnej szczęce, podczas jeśli w nowej umocowany jest poważny pisak rejestrujący przesunięcia tylno--przednie i boczne. W warunkach prawidłowych pisak zarejestruje wykres o stanie luku gotyckiego, którego wierzchołek będzie wybierał najbardziej dotylne położenie żuchwy, a ramiona zasięg ruchów bocznych. Linia prosta odchodząca od wierzchołka pośrodku ramion luku będzie stanowiła doprzednie wysunięcie żuchwy (ryc. 33).
Boczne ruchy żuchwy zaczynają się z jej miejsca międzyguzkowego Protetyk Kartuzy lub dużo dotylnego i polegają głównie na huśtawkowym obracaniu się po pewnej części i asymetrycznym ruchu rotacyjnym.
Strona, po której rozgrywa się żucie zaś w którą żuchwa się przesuwa, nosi nazwę strony pracującej, podczas gdy strona niemająca udziału w żuciu nosi
nazwę balansującej. Chodzi w ostatnim tłu zwrócić uwagę, że w prawidłowym, harmonijnym uzębieniu naturalnym po części balansującej zęby nie są w dotyku.
Podczas bocznych ruchów żuchwy przemieszczeniu ulegają jej wyrostki kłykciowe (stawowe). Naukę ich dania jest pozytywna przy użytkowaniu artykulatorów nastawianych indywidualnie, które dają na możliwie dokładne odtworzenie ruchów artykulacyjnych żuchwy. Potrzebne są w współczesnym przedmiocie reklamy na fakt ustalania tzw. kąta Bennetta, jaki stanowi otwarty przez płaszczyznę strzałkową i drogę przenoszenia się wyrostka stawowego (w obrazie na powierzchnię poziomą) po części balansującej, w okresie wykonywania ruchu bocznego. Przeciętna ilość tego kąta wynosi około 15°.
Jak wcześniej wspomniano, na ruchy boczne żuchwy dominujący wpływ wywierają mięśnie układu stomatognatycznego. Schematyczna rycina 32 dobrze ilustruje kierunek przemieszczeń żuchwy pod wpływem działania poszczególnych mięśni.
Ruchy żuchwy w kontakcie do szczęki mają również nazwę ruchów artykulacyjnych. Ruchy żuchwy i artykulacja żuchwy są więc synonimami i oba te określenia mogą stanowić stosowane w nomenklaturze stomatologicznej.